Zaterdag 12 mei 2018
Vandaag (zaterdag 12 mei 2018) is het dan zover: de Texel Big Day. Mijn vader Peter, broer Frank en ik vormen het team Meer Waarneming.nl. In totaal proberen 15 verschillende teams per e-bike ieder zoveel mogelijk soorten te zien in 24 uur tijd (of sommigen iets korter…). De afgelopen 2 weken zaten we ook al op het eiland en toen hebben niet echt iets voorbereid, al werden plekjes voor lastige soorten (bv een lang verblijvende Smient / Pijlstaart, territoria van Fluiters, goede locaties voor Zomertortels) extra goed onthouden als we ze toevallig tegen kwamen.
VOORWAARDE & PLANNING
Al gelijk bij de benadering door Hisko de Vries (van Waarneming.nl) om deze site te representeren op de Big Day, hadden we één voorwaarde: we gaan niet het hele eiland over, zelfs al hebben we de beschikking over een e-bike. Daarvoor is onze conditie niet goed genoeg en hebben we de ‘benen’ niet. Ons plan is dan ook om alleen de noordelijke helft van het eiland te bevogelen. Gedurende de twee weken werden de grenzen van onze Big Day vastgesteld: we zouden globaal niet zuidelijker gaan dan de lijn De Koog / Waalenburg / Utopia. De afgelopen twee weken werd duidelijk dat alsnog een groot aantal soorten mogelijk moest zijn boven deze lijn. Op goede dagen kan de noordpunt erg goed zijn voor doortrekkers, terwijl ook bos (Krimbos) en wad / moeras (Volharding & Zeeburg / Waalenburg / de nieuw ingerichte Hanenplas) binnen handbereik is. Uiteraard wisten we dat we door deze beperking soorten zouden missen die niet of zeer moeilijk zijn in het noorden; dat namen we voor lief. Ons doel is dan ook om de grens van 100 soorten te passeren, een soort of 110-120 leek toch goed mogelijk.
Door onverwachte avondtochtjes en door uitstellen werd geen uitgekiende route gemaakt. Een gebrek aan nachtsoorten op Texel en zeker het noorden (bijna geen uilen en rallen) maakte het voor ons (en genoeg andere teams) niet nodig om al om 0:00 uur te beginnen. Een paar uur voor het begin besluiten we zelfs helemaal geen poging te doen voor nachtvogels en zodoende pas aan het eind van de nacht te beginnen. Met het eerste licht zouden we in de Tuintjes staan voor landtrek, zingende zangvogels en voor zeevogels. Vervolgens zouden we via het Krimbos (voor bossoorten) richting onze uitvalsbasis vakantiepark De Krim gaan. De rest van de route ligt open, we kijken wel hoe het allemaal verloopt en welke soorten we missen. Bovendien kunnen we dan anticiperen op leuke meldingen in de Big Day-Whatsappgroep, zeker met de goede weersomstandigheden in het achterhoofd (ZO 4-6, zonnig weer).
DE BIG DAY
Zoals gepland gaat de wekker om 4:45, een half uur later zijn we klaar om te beginnen. Een Merel, Zwarte Kraai, Roodborst en Koolmees vormen samen de eerste soorten deze dag. Intuïtief besluiten we eerst een poging te doen voor Kwartel in de Hanenplas, dan kunnen we gelijk een kijkje nemen op de nieuw ingerichte plas. De Kwartel is helaas stil; de plas brengt ons op een stand van 37 soorten, met Nachtegaal, Koekoek, Groenpootruiter, Wintertaling, Kleine Plevier, Tapuit en Grote Canadese Gans (lastig op Texel) als meest aansprekende soorten.
We fietsen met korte tussenstops richting de Tuintjes. In het Krimbos kunnen we de Fluiter die hier dagenlang zit niet vinden. Bonus hier is een territoriale Appelvink (#38) die luid roepend rondvliegt; die hadden we de afgelopen 2 weken niet! In de Eierlandse Duinen kunnen we onder meer 2 Sprinkhaanzangers, Rietzanger en Havik bijschrijven, je kunt ze maar beter hebben!
Rond 6:30 uur en met een soortenlijst van 59 soorten bereiken we de zuidelijke ingang van de Tuintjes. Samen met Jorrit Vlot en Michaël Dagnelie lopen we naar het uitkijkpunt aan het eind van de Tuintjes. Tot ongeveer 9:00 zitten we (met naast Jorrit en Michaël ook tijdelijk Timo Roeke en team Rock around the Clock) op de telpost en dat is bepaald geen straf. In de duinen zingt een Blauwborst, de Noordzee en Eierlandse Dam zijn goed voor Jan-van-Gent, Zwarte Zee-eend, Dwergstern, Kleine Jager (boven strand jagend achter stern), Paarse Strandloper en Kanoet. Over de telpost vliegen o.a. Boompiepers, een Sperwer en een (roepende) Grote Gele Kwikstaart, da’s een goede op een Big Day! Een door Arjan van Egmond ontdekte vrouw Grauwe Klauwier is erg leuk, maar het hoogtepunt is een BIJENETER! Door een melding halverwege het eiland zijn we extra alert op deze soort, en warempel: rond half 8 hoor ik de vogel enkele malen roepen, vijf minuten later vliegt de vogel laag boven onze hoofden boven de telpost en landt zelfs een klein halfuur in een struikencomplex. Geweldig (al slagen hierdoor helaas ook twee andere teams erin deze soort te twitchen). 😉
Via het Renvogelveldje (#86-89: man Zomertaling, vrouw Pijlstaart, Noordse & Engelse Kwikstaart) en de zuidkant van de Tuintjes (geen Paapje, wel nogmaals dezelfde Grauwe Klauwier en nieuw: Braamsluiper en Putter) fietsen we naar de Vijver van Jochems. Zeer welkome nieuwe dagsoorten zijn een zingende Grauwe Vliegenvanger, Spotvogel en Vink (#92-94), bovendien vliegt er opnieuw een Grote Gele Kwikstaart en Appelvink over en horen we eenmaal een (dezelfde?) Bijeneter. Een zigzagbeweging op de kaart volgt: we spoeden ons tevergeefs terug naar het Renvogelveld voor Paapje, maar noteren hier wel een Rietgors (#95).
Het wordt tijd om iets naar het zuiden te zakken. In het Krimbos proberen we een tweede Fluiter (weer niks), al kunnen we wel weer enkele soorten bijschrijven: Waterhoen, Tuinfluiter, Gaai en Pimpelmees. Een voorbij vliegende Grote Bonte Specht gaat later fanatiek zitten roepen: dit is onze 100e soort, en dat al om 11.17 uur! Vanwege een melding van een Zwarte Wouw ten zuiden van de Koog fietsen we snel naar een hoog duintje langs de Krimweg en hier zien we een half uur later de wouw recht over komen, gaaf! Tot slot fietsen we na een tip van André Strootman een klein stukje naar het noorden voor een nestelende Zomertortel, die zich erg fraai laat bekijken.
Tussen half 1 en 2 uur nemen we een korte eet- en rustpauze in ons huisje en maken we de balans op van makkelijke soorten die we nog moeten. We besluiten ze één voor één langs te gaan. In het park is de eerste tortel die we tegenkomen niet de gewenste Turkse Tortel, maar een van de grond opvliegende Zomertortel! Gelukkig vinden we al snel de Turkse Tortel (#103). In de Cocksdorp (tegenover de Plus) is een Bosrietzanger (#104) zachtjes aan het zingen, terwijl op de Roggesloot meerdere Futen (#105) zwemmen. De bekende 3 Knobbelzwanen zitten helaas niet in het zichtbare deel van de geul. Een kort rondje door Dorpzicht levert alleen een Landkaartje op (nieuwe Texelsoort voor ons).
In de weilanden en het recent herstelde krekenstelsel direct ten oosten van Dorpzicht slaan we een goede slag: door Brandgans, Smient, Temmincks Strandloper, Goudplevier (Zeeburg), Witbuikrotgans en een 2kj Zwartkopmeeuw (beiden mooi dichtbij voor het nieuwe scherm) groeit de soortenlijst naar 111. Inmiddels is het al half 4 en is het tijd om plan de campagne te maken voor de rest van de middag en avond. Gaan we toch nog naar Waalenburg voor steltlopers en Kolgans?
Het antwoord op deze vraag is nee. We fietsen door naar het ganzenreservaat Zeeburg, omdat we hier een enorme groep Rotganzen zien. Bij de boerderij onderaan de Waddendijk roept een Ringmus en zien we onze eerste Regenwulpen (#112 & #113). Zeker die eerste is een soort waar we helemaal niet op gerekend hadden op deze Big Day. Het geluk is nog meer aan onze zijde, want op het wad ter hoogte van het ‘Sneeuwuilplasje’ pikt Frank een Zwarte Rotgans uit de rotjes (#114) en doe ik nog een duit in het zakje met een Kleine Strandloper tussen de 10-tallen Bontbekplevieren (helaas geen Breedbekje 😉 ). In het plasje zelf zwemmen meerdere Pijlstaarten en Smienten, terwijl langs de begroeide oever tweemaal een Watersnip (#116) rondvliegt.
Berichten over 2 overvliegende Ooievaars en beide wouwen bij de Slufter doen ons besluiten om toch maar weer richting de Robbenjager te gaan. Met topsnelheden van 40 km/u racen we langs de Cocksdorp en door de Volharding. Aan de zuidkant van de Robbenjager sluiten we ons aan bij team de Peregrines en kunnen we gezamenlijk de wouwen én Ooievaars oppikken. Een Rode en Zwarte Wouw vliegen geregeld zelfs in één beeld, oef wat gaaf! We trappen door naar het Renvogelveldje waar ons nog meer verrassingen te wachten staan. Met dank aan Sjaak Schilperoort zien we een Gierzwaluw (#119, tot nu toe belachelijk schaars op Texel dit jaar), dankzij Michel Veldt en Eric Menkveld een man Rouwkwikstaart (#120) en er vliegt zelfs tweemaal een Velduil (#121) over!
Om 6 uur nemen we een culinaire pauze in de snackbar van de Sluftervallei (aanrader!) en tegen 7’en kunnen we weer een nieuwe dagsoort toevoegen: aan de zuidkant van de Hollandseweg zwemmen eindelijk de felbegeerde 3 Knobbelzwanen (#122) en zie ik (als enige) 2 Zomertalingen. Langs de Stengweg twitchen we de Morinelplevieren van team Local Patchers (#123, dank!) en hier zingt dan ook eindelijk onze eerste Veldleeuwerik van de dag. Hoe heeft het in vredesnaam zolang kunnen duren voor we die hadden?!
Een tochtje langs het wad bij de Cocksdorp en een ultieme poging voor Fluiter in het Krimbos leveren niets op, dus sluiten we de avond af bij de Hanenplas. We hopen op een Kemphaan of Krombekstrandloper, maar zien wel een Bosruiter (#125) en 5 Temmincks Strandlopers. Net als vanochtend wil de Kwartel niet z’n snavel opentrekken, waardoor we rond 21.45 uur thuis zijn. We pakken nog een stukje Songfestival mee (YES!) voordat we naar het Eierlandse Huis gaan om er een punt achter de dag te zetten. Een korte zoektocht naar een Kerkuil loopt op niets uit, maar om het Porseleinhoen van de Roggesloot kunnen we natuurlijk niet heen. Deze soort zorgt ervoor dat we op 126 soorten eindigen. We komen rond 11’en het eindpunt binnen, als één van de laatste groepjes, alleen de Jonge Hondjes houden het nog langer vol.
CONCLUSIE
In totaal zijn we dus geëindigd op 126 soorten. Grootste missers zijn Tafeleend, Blauwe Kiekendief, Waterral, Kemphaan, Krombekstrandloper, Kerkuil, Boomleeuwerik en Fluiter. Tafeleend is in de zomermaanden opmerkelijk zeldzaam op de noordpunt en ook Boomleeuwerik broedt niet rondom de Cocksdorp, waardoor je afhankelijk bent van doortrekkers. Blauwe Kiekendief had goed gekund, zeker omdat we de avond voor de Big Day nog een mannetje hadden in de Hanenplas (evenals een Krombekstrandloper). Kleine Barmsijs heeft een week voor de Big Day dagelijks in de tuin gezeten, terwijl 2 Fluiters meerdere dagen in het Krimbos zaten. Als je kijkt wat er allemaal op de Big Day gezien is, hadden we met een beetje geluk ook bv een Visarend, Grauwe Kiekendief of Wespendief kunnen zien. Daartegenover staan natuurlijk de vele onverwachte bonussoorten en soorten die we veel makkelijker vonden dan verwacht.
Hoewel veel groepjes meer soorten hadden dan wij, zijn we zeer tevreden met het resultaat. Zeker als je ons werkgebied in het achterhoofd houdt, plus het feit dat we geen serieuze poging gedaan hebben voor nachtvogels, hebben we op de noordpunt zo’n beetje alles uit de kan gehaald. Een veel hogere score op dit deel van het eiland is denk ik niet mogelijk, daarvoor moet je de route echt uitbreiden naar het zuiden van het eiland. Oorspronkelijk was ons plan om ook Waalenburg, Utopia en bv de Muy / Nederlanden te bezoeken, maar door de perfecte weersomstandigheden durfden we eigenlijk niet de noordkop te verlaten.
Dank aan alle organisatoren en alle vogelaars die leuke soorten doorgaven en speciaal die de moeite namen om ons een handje te helpen! Doneren kan nog steeds, de Huiszwaluw kan uw hulp hard gebruiken. Via deze site is onze volledige soortenlijst te zien, inclusief een interactieve weergave van onze fietsroute (leuk!).
Weblog Robert van der Meer 