Dinsdag 3 mei 2016
Afgelopen zaterdagavond vond Ruwan Aluvihare een Balkankwikstaart in De Muy op Texel. Een nieuwe soort voor Nederland, alweer de 5e dit jaar (na Roodkeelnachtegaal, Roodsnavelkeerkringvogel, Amerikaanse Tafeleend en Zwartkoprietzanger). De Balkankwikstaart kent een bewogen geschiedenis in Nederland: er zijn in het verleden enkele goede kandidaten geweest, maar omdat er zeer gelijkende Noordse Kwikstaarten zijn, zijn de eisen van de CDNA streng: zowel goede foto’s van de vogel als een geluidsopname van de roep zijn vereist voor aanvaarding op de Nederlandse lijst. Bovendien is Nederland zo ongeveer het enige land in de wereld die de Balkankwikstaart soortstatus toekent, in de rest van de wereld is het een ondersoort van de Gele Kwikstaart. De Texelse vogel is zaterdagavond door enkele gelukkigen goed gedocumenteerd met goede foto’s en geluidsopnames. De dagen daarna lijkt de vogel een patroon te vertonen: aan het eind van de middag / begin van de avond vertoont de vogel zich even, om de rest van de dag onzichtbaar te blijven. De vondst van een Dougalls Stern op de Volharding / Utopia maakt Texel dit voorjaar toch wel de place to be dit voorjaar.
Na wat heen- en weer gewhatsapp tussen Sander Haak en mij op maandagavond blijkt dat hij met Gerard van der Kroef morgen een dagje Texel gaan doen en er in de auto nog een plekje vrij is. Mooi! De volgende ochtend spreken we rond half 7 bij Sander af, waardoor we de boot van half 9 naar Texel hebben. Eenmaal op het eiland vogelen we eerst rustig langs de oostkant (Noordse Sterns in Ottersaat, verder niet veel schokkends) om vervolgens een tijdje in Utopia te gaan posten voor de Dougalls Stern. Die laatste was ’s ochtends rond half 7 al gemeld door een waarnemer, dus de vogel zou nog goed in de buurt kunnen zijn.
We hebben net de telescopen opgesteld als we een whatsappje ontvangen: “Balkankwik nu weer in beeld”! Als de wiedeweerga pakken we de scopen weer in en snellen we ons terug richting de auto. Een kwartiertje later staan we met zo’n 20 andere vogelaars in de Muy, maar van de Balkankwikstaart ontbreekt ieder spoor. Op de plek waar de vogel voor het laatst gezien was, lopen wel wat Gele Kwikstaarten en opvallend veel Engelse Kwikstaarten (circa 10). Op de natte velden lopen ook nog eens twee Kleine Zilverreigers. Ongeveer anderhalf uur kijken we het veld af. Het blijft spannend (de kwikstaart kan natuurlijk opeens in beeld komen), maar met het verlopen van de tijd ebt het geloof in het terugvinden steeds verder weg. Rond half twee kiezen we ervoor om de Muy te verlaten en te gaan zoeken naar de Dougalls Stern om later op de middag een nieuwe poging te wagen de kwikstaart te zien.
Na een korte lunchpauze in een restaurant aan het eind van de Slufterweg rijden we naar de Volharding. Het blijkt opgaand tij te zijn, dus de stukjes slik en de strandjes zitten bomvol met steltlopers. Vooral algemenere soorten (Rosse Grutto’s, Bonte Strandlopers, Tureluurs, Steenlopers), maar ook de nodige Kanoeten, Zilverplevieren en helemaal vooraan loopt een fraaie Krombekstrandloper in zomerkleed. De (tien)duizenden Rosse Grutto’s zijn erg onrustig en vliegen om de tien minuten op, prachtige dynamische wolken vormend. Bovendien vliegen er genoeg sterns rond (die helaas wel landen op een niet-zichtbare plek op het strand), vooral Grote Sterns maar ook twee Dwergsterns. In de Volharding voegt broer Frank zich bovendien bij ons, die was op eigen gelegenheid ’s middags naar het eiland gekomen.
Rond half vier staan we op het punt om in te pakken en het in Utopia te gaan proberen als de Balkankwikstaart weer gemeld wordt. Net als vanochtend weer snel inpakken, stevig doorlopen naar de auto, stukje rijden en parkeren aan het einde van de Muyweg. Een klein kilometertje lopen richting de plek en dan zien we eindelijk de Balkankwikstaart door de verrekijker. Als we de vogel proberen te vinden in de scoop, vliegt de kwikstaart echter op en verdwijnt over de dijk heen. Een nieuwe soort is binnen, maar echt blij zijn Frank en ik door de korte waarneming niet. Uiteraard blijven we staan tot de vogel terugkeert en dit blijkt wonderbaarlijk snel te zijn: een kwartiertje later zit de vogel opeens weer op dezelfde plek als daarvoor. Nu kunnen we de kwikstaart prachtig zien, bijna drie kwartier lang foeragerend langs het kreekje. De vogel baltst zelfs even tegenover een vrouwtje Gele Kwikstaart. Rond iets voor vijven vliegt hij al roepend op en verdwijnt weer over de bomen de dijk over. Nu zijn we uiteraard wel zeer tevreden met de waarneming, wat een fraaie vogel. Dankzij een groepje mensen langs de waterkant zien we verder nog een Rugstreeppad en vanuit de bosjes zingt een Nachtegaal, de eerste van het jaar.
Nu de Balkankwikstaart binnen is, doen we in Utopia nog een uiterste poging om de Dougalls Stern terug te vinden. Het tegenlicht, de afstand en de 100-en Grote Sterns maken het lastig en uiteindelijk lukt het ons niet om de zeldzame stern terug te vinden. Na een kort praatje met Hisko de Vries zetten we Frank af langs de Oorsprongweg en haasten wij ons naar de boot. Rond half 8 zijn we weer op het vasteland en om iets voor negenen zijn we weer in Woerden. Een lange, vermoeiende dag, maar wel met een goed resultaat.
Weblog Robert van der Meer 